کم خونی و فقر آهن زمانی رخ می‌دهد که بدن به اندازه کافی آهن معدنی نداشته باشد. فقر آهن و کم خونی شدید منجر به سطح پایین و غیرطبیعی گلبول های قرمز و هموگلوبین خون می‌شود. نشانه های کم خونی زیاد هستند که این علایم ها در افرادی کم خون خودشان را نشان می دهند. پس از آن که شما با این نشانه ها آشنا شدید به راحتی می توانید متوجه شوید که کم خون هستید یا نه در صورت داشتین این علایم به روش های که ما گفتیم به راحتی می تواند آن را درمان کنید. پس حتما تا آخر این مقاله را بخوان …

قبل از آن که با نشانه های کم خونی آشنا بشوید و به رفع آن اقدام کنید پیشنهاد ما این است که به جای قرص های عوارض دار حتما از محصولات طبیعی و ارگانیک استفاده کنید. این محصولات چون ارگانیک هستند هیچ گونه عوارضی برای بدن ندارند و بلعکس آن خواص های بسیار زیادی برای بدن دارند. از جمله محصولات خوراکی طبیعی که سرشار از آهن، مغز پسته کوهی ، توت سفید تازه و شیره توت سفید است که شما با مصرف مداوم آنها قطعا این مشکل را به آسانی برطرف خواهید کرد.

فقر آهن یا کم خونی چیست ؟

کمخونی به کاهش گلبول‌های قرمز سالم خون یا کاهش هموگلوبین گفته می‌شود که وظیف‌ ی اکسیژن ‌رسانی به دستگاه‌های مختلف بدن را به‌ عهده دارند. همین کاهش گلبول قرمز و اختلال در اکسیژن ‌رسانی به سلول‌های بدن، باعث بروز مشکل در اعضای متعدد بدن و ظهور علائم بسیاری می‌شود. در حال‌ حاضر شایع‌ترین کم‌خونی که وجود دارد، کم‌خونی فقر آهن است. آهن مهم‌ترین مواد برای ساخت هموگلوبین است و هنگامی که جذب این ماده کافی نباشد یا نیاز بدن به آن به‌ هر دلیلی افزایش یابد، بیمار دچار کمخونی  فقر آهن خواهد شد.

تفاوت بین کم خونی و فقر آهن این است که فقر آهن به خودی خود بیماری نیست، بلکه نتیجه سوء تغذیه است که می‌تواند با کاهش هموگلوبین خون منجر به کم خونی فقر آهن گردد.

چه کسانی بیشتر در معرض کم خونی و فقرآهن قرار دارند ؟

هرچند تمام گروه های سنی و جنسی، خانم ها و آقایان در معرض ابتلا به کم خونی قرار دارند اما خانم های در سن باروری (49-15 سال) به دلیل از دست دادن خون به صورت ماهانه بیشتر از سایر افراد و گروه های جامعه در معرض ابتلا به کم خونی قرار دارند. احتمال ابتلا به کم خونی در خانم های باردار، تمام خانم هایی که تازه دوران زایمان را سپری کرده اند، به خصوص اگر به کودک خود شیر هم بدهند و کودکان هم بیش از سایرین خواهدبود.

کودکان 3 تا 6 سال و افراد بالای 65 سال

گیاه خواران و افرادی که رژیم غذایی نامناسب دارند.

افرادی که سرب موجود در هوا را تنفس می کنند.

افرادی که بیماری مادرزادی هموفیلی و یا ویلبراند دارند.

در همین راستا بخوانید >> خشکبار حاوی ویتامین دی

نشانه های کم خونی چیست؟

خستگی غیرمعمول به عنوان یکی از نشانه های کم خونی

احساس خستگی یکی از شایع‌ترین علائم فقر آهن و کمبود آهن است که بیش از نیمی از افراد مبتلا به کم خونی آن را تجربه می‌کنند. چرا که بدن برای تهیه پروتئینی به نام هموگلوبین، که در گلبول‌های قرمز یافت می‌شود، به آهن احتیاج دارد. هموگلوبین نیز به حمل اکسیژن در بدن کمک می‌کند.

وقتی بدن کمبود هموگلوبین داشته باشد، قطعا اکسیژن کمتری به بافت‌ها و ماهیچه‌ها بدن می‌رسد و آن‌ها را از انرژی بینصیب می‌کند. علاوه بر این، برای حرکت خون غنی از اکسیژن، قلب باید بیشتر کار کند این کار بیشتر باعث خستگی شما می شود. در نتیجه علائم پایین بودن اکسیژن خون و خطر هموگلوبین پایین باید جدی گرفته شود.

رنگ پریدگی به عنوان یکی از نشانه های کم خونی

پوست رنگ پریده و رنگ پریدگی قسمت داخلی پلک‌های پایین از دیگر نشانه های کم خونی و  فقر آهن است و در صورت مشاهده باید برای درمان کم خونی اقدام کرد. این رنگ پریدگی در افراد مبتلا به کمبود آهن می‌تواند در تمام بدن ظاهر شود یا به یک ناحیه محدود شود، مانند صورت، لثه‌ها، داخل لب‌ها یا پلک‌های پایین و حتی ناخن‌ها.

علت رنگ قرمز خون، هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز است، بنابراین پایین بودن هموگلوبین خون در هنگام کمبود آهن باعث می‌شود تا از قرمزی خون کم شود. به همین دلیل ممکن است رنگ سالم و گلگون خون در افراد مبتلا به کمبود آهن از بین برود. خطرات هموگلوبین پایین را باید جدی گرفت و بررسی کرد تا دلیل پایین بودن هموگلوبین مشخص شود.

تنگی نفس از نشانه های کم خونی

هموگلوبین، سلول‌های قرمز خون را قادر می‌سازد تا اکسیژن را در بدن منتقل کنند.هنگامی که بدن به علت کمبود آهن با مشکل هموگلوبین پایین خون مواجه باشد، میزان اکسیژن‌رسانی نیز پایین می آید. این بدان معناست که ماهیچه‌ها اکسیژن کافی برای انجام فعالیت‌های طبیعی مانند پیاده روی را دریافت نمی‌کنند.

در نتیجه سرعت تنفس افزایش می‌یابد زیرا بدن سعی می‌کند اکسیژن بیشتری به دست آورد. به همین دلیل تنگی نفس یکی از علائم پایین بودن اکسیژن خون و در نتیجه از نشانه های کم خونی است. اگر هنگام انجام کارهای عادی و روزمره‌ای که قبلاً براتون آسان بودند مانند پیاده‌روی، بالا رفتن از پله‌ها یا ورزش و یا هر کار آسان دیگری دچار تنگی نفس می‌شوید، کمبود آهن می‌تواند یکی از علت آن باشد.

سردرد و سرگیجه از علائم کم خونی

کمبود آهن ممکن است باعث سردرد شود. به نظر می‌رسد این علامت نسبت به بقیه شیوع کمتری دارد و غالباً با سبکی سر یا سرگیجه همراه است. در صورت کمبود آهن، سطح هموگلوبین پایین در گلبول‌های قرمز به معنای این است که اکسیژن کافی به مغز نمی رسد. در نتیجه رگ‌های خونی در مغز متورم شده و باعث فشار و سردرد می‌شوند. اگرچه دلایل زیادی برای سردرد وجود دارد، سردردهای مکرر، عود کننده و سرگیجه می‌تواند نشانه فقر آهن باشد.

تپش قلب از نشانه های کم خونی در بدن

ضربان قلب قابل توجه، که به عنوان تپش قلب نیز شناخته می‌شود، می‌تواند یکی دیگر از نشانه های کم خونی یا فقر آهن باشد. در فقر آهن، سطح هموگلوبین پایین به معنای این است که قلب برای حمل اکسیژن باید بار بیشتری متحمل شود. این حالت می‌تواند باعث ضربان قلب نامنظم  یا احساس  ضربان قلب تند و غیر طبیعی شود. در موارد کم خونی شدید، این مساله می‌تواند منجر به بزرگ شدن قلب، سوفل یا نارسایی قلبی شود. با این حال، این علائم خیلی شایع نیستند. برای تجربه آن‌ها باید به مدت طولانی از کمبود آهن رنج ببرید.

مو و پوست خشک و آسیب‌ پذیر از علائم کمخونی

خشکی و آسیب دیدن پوست و مو می‌تواند از علائم فقر آهن باشد. چرا که وقتی بدن از نظر آهن دچار کمبود است، اکسیژن محدود خود را به سمت عملکردهای مهم‌تر مانند ارگان‌ها و سایر بافت‌های بدن هدایت می‌کند.هنگامی که پوست و مو از اکسیژن محروم شوند، می توانند خشک و ضعیف شوند. موارد کم خونی شدید به ریزش مو مرتبط بوده و باید برای درمان فقر آهن شدید اقدام کرد.

کاملاً طبیعی است که روزانه مقداری مو هنگام شستشو و شانه زدن بریزند، اما اگر میزان ریزش مو بیشتر از حد نرمال شود، می‌تواند به دلیل کمبود آهن باشد.

تورم و درد زبان و دهان از دیگر نشانه های کم خونی

گاهی اوقات فقط نگاه کردن به داخل یا اطراف دهان می‌تواند متوجه شد از اینکه آیا شما از کم خونی فقر آهن رنج می‌برید یا خیر. زبان متورم، ملتهب، رنگ پریده یا به طرز عجیبی صاف از علائم فقر آهن به حساب می آیند.

پایین بودن هموگلوبین خون در فقر آهن می‌تواند باعث لکه دار شدن زبان شود، در حالی که سطوح پایین میوگلوبین می‌تواند باعث درد، صافی و تورم آن شود. میوگلوبین پروتئینی در سلول‌های قرمز خون است که از عضلات پشتیبانی می‌کند، مانند عضله‌ای که زبان را تشکیل می‌دهد. کمبود آهن همچنین می‌تواند باعث خشکی دهان، ترک‌های قرمز رنگ در گوشه‌های دهان یا زخم‌های دهان شود.

پاهای بی‌قرار از علائم کم خونی

فقر آهن به سندرم پای بی‌قرار مرتبط است. سندرم پای بی قرار، احساس نیاز شدید برای تکان دادن پاها در حالت استراحت است. همچنین می‌تواند باعث احساس خارش ناخوشایند و عجیب در پاها شود. این مشکل، معمولاً شب‌ها بدتر است، به این معنی که مبتلایان ممکن است برای خوابیدن، دچار مشکل شوند. دلایل سندرم پای بی قرار همچنان ناشناخته است. با این حال، تصور می شود تا ۲۵٪ از افراد مبتلا به سندرم پای بی‌قرار، کم خونی و فقر آهن دارند و هر چه سطح آهن پایین‌تر باشد، علائم آن نیز شدیدتر است.

ناخن‌های شکننده یا قاشقی شکل به عنوان علامت فقر آهن

یکی از علائم بسیار ناشایع کمبود فقر آهن، ناخن‌های شکننده یا قاشقی شکل است. این مشکل اغلب با ناخن‌های شکننده آغاز می شود که به راحتی ناخن ها شکسته می شوند و ترک برمی‌دارند. در مراحل بعدی کمبود آهن، ناخن‌ها به شکل قاشق درمی آیند؛ وسط ناخن فرو رفته و لبه‌های آن بلند می‌شود تا ظاهری گرد، مانند یک قاشق پیدا کند. با این حال، این یک عارضه جانبی نادر است و معمولاً فقط در موارد شدید آنمی فقر آهن مشاهده می‌شود و باید برای درمان فقر آهن شدید در این مورد اقدام کرد.

حتما بخوانید  >>  صنایع دستی چوبی

سایر علائم کم خونی

برخی از این علائم می تواند حاکی از کمبود آهن باشد. علائمی مثل:

اشتهای غیرعادی برای مواد غیر خوراکی مثلا علاقه به خوردن خاک، یخ، گچ، کاغذ و مواردی از این قبیل که به آن «پیکا» گفته می شود و در دوران بارداری هم ممکن است رخ دهد.

پرخاشگری و عصبانیت، که با شروع درمان بهبود چشمگیری می یابد.

دست و پای سرد، که ممکن است به دلیل کاهش اکسیژن بدن باشد. هرچند بعضی افراد به طور عادی دچار این حالت هستند و شامل کمخونی نمی شود.

عفونت های بیش از حد و ضعف ایمنی بدن

حتما بخوانید  >>  سوغات مریوان چیست

کم‌خونی درکودکان و نوجوانان

آهن اکسیژن را از ریه ها به تمام نقاط بدن به آسانی انتقال داده و به عضلات کمک می‌کند که اکسیژن را ذخیره و مصرف کنند. اگر میزان کافی آهن در رژیم غذایی فرزند ما وجود نداشته باشد، کودک دچار کمخونی و فقر آهن خواهد شد. اما خوب است بدانیم که فقر آهن در کودکان شایع است.

نشانه‌ها و علائم کمبود آهن در کودکان و نوجوانان

اغلب علائم و نشانه‌های فقر آهن در کودکان تا هنگام بروز کم‌خونی ناشی از فقر آهن ظاهر نمی‌شوند. اگر کودک ما یک یا چند عامل خطر ایجاد فقر آهن را دارد، لازم است حتما با پزشک خود مشورت کنیم. علائم و نشانه‌های کم‌خونی فقر آهن عبارت اند از:

• پوست رنگ‌پریده
• خستگی
• دست و پای سرد
• کندی در رشد و نمو
• کم‌اشتهایی
• تنفس سریع غیر طبیعی
• مشکلات رفتاری
• عفونت‌های مکرر
• ولع غیرطبیعی برای خوردن موادی مثل خاک و یخ

حتما بخوانید  >> با صنایع دستی کردستان آشنا شوید

اقدامات ضروری برای درمان کم خونی چیست؟

قرص آهن

معمولا از قرص آهن برای درمان کم‌خونی ناشی از کمبود ویتامین استفاده می‌شود. بهتر است آهن را همراه با غذا استفاده کنید به خصوص آب پرتقال، خشکبار و غذاهای سرشار از ویتامین C . مواظب باشید که قرص آهن خود را همراه با کلسیم، چای یا قهوه مصرف نکنید زیرا از جذب آن جلوگیری می کند. به هیچ عنوان قرص آهن را بدون تجویز پزشک استفاده نکنید. همچنین این قرص را از دسترس کودکان دور نگه دارید. مصرف بیش از حد آهن می‌تواند خطرناک باشد. بعضی افراد علاوه بر قرص آهن، به فولیک اسید و ویتامین B12 نیز نیاز دارند.

غذاهای غنی از آهن بخورید

ااگر نظر پزشک این است که کمبود آهن شما به دلیل کمبود آهن در رژیم غذایی است، غذاهای غنی از آهن که به تقویت جذب آهن کمک می‌کند، بخورید، مانند:

گوشت قرمز و مرغ

سبزیجات تیره، برگدار مانند اسفناج و کلم

میوه‌های خشک مانند کشمش و زردآلو

نخود فرنگی، لوبیا و سایر حبوبات

غذای دریایی

غذاهای غنی از آهن

دانه‌ها و مغزها

خوردن ویتامین C به بدن کمک می‌کند تا آهن را بهتر جذب کند. اطمینان حاصل کنید که به اندازه کافی غذاهای سرشار از ویتامین C، مانند میوه و سبزیجات را در برنامه غذایی خود دارید.

ساعت چوبی – ماشین چوبی – خلاقیت با چوب

نشانه های کم خونی | کمخونی و فقر آهن | درمان کم خونی | درمان فقر آهن